Rojin
Site kurucusu
Adı bilinen ilk Türk yazar ve tarihçisidir. Göktürk Devleti'nin kurucusu
Kutlug Kağan başta olmak üzere Kapağan Kağan ve Bilge Kağan'a danışmanlık
yapmış, meclis başkanlıklarını yürütmüştür.
Tonyukuk'un, kendi adına diktirdiği kitabesinden; Göktürkler, Juan Juan
Devleti'nin elinde esir iken doğduğu anlaşılıyor. Esaretten Kutlug Kağan
ile birlikte kurtulmuş ve Göktürk Devleti'nin kuruluşunda görev almıştır.
Bilge Kağan'a vezirlik yapmanın yanı sıra, ona kızını vererek kayınpederi
de oldu.
İyi bir stratejist ve taktik ustası olmasından ötürü, batılı Türkologlar
onun için "Türkler'in Bismarc'ı" ifadesini kullanır.
Tonyukuk, kendisi adına diktirdiği kitabesinde kendini şöyle anlatıyor:
"Tanrı yarlığadığı (nasip ettiği) için Türk Budun içinde silahlı düşmanı
gezdirmedim. Damgalı atı koşturmadım. İlteriş Kağan çalışmasaydı; ona
uyarak ben kendim çalışmasaydım, il de millet de yok olacaktı. Çalıştığım
için il, il oldu; millet de millet oldu. Kendim artık kocadım. Şimdi Bilge
Kağan, Türk Budununu iyi idare ederek tahtında oturuyor."
Türklerin Budizm dinine girmesini engelleyen Vezir Tonyukuk, aynı zamanda
Türk milletinin surlarla çevrili şehirlere yerleşerek, Çinliler tarafından
yeniden köle edilmesini de engellemesiyle bilinmektedir. Milletine her
zaman yol gösterici olan Tonyukuk, açlıktan tokluğa, kölelikten
bağımsızlığa erişen milletinin yaşayışını şöyle anlatıyor:
"Karakurum'da tavşan yiyerek, geyik yiyerek oturuyorduk. Budunun boğazı tok
idi. Düşmanımız çevrede ocak gibi idi. Biz ateş idik."
Doğum tarihi bilinmese de, Tonyukuk'un ölümü 726 yılına rastlar.
Tonyukuk'un hatırası, ölümünden sonra Bilge Kağan tarafından Bain-Cokto
adlı mevkide yaşatıldı.
____________________
Dört Sey Geri Gelmez Atılan Ok, Söylenen Söz, Kacırılan Fırsat ve Gecen
Zaman .
____________________
Türküler..
Cennet kadar sır, insan kadar zahir.