Başbakan Erdoğan’ın CHP’ye yönelik ‘Paradan Atatürk
resmini çıkardınız’ iddiasını 2. Cumhurbaşkanı İsmet İnönün’nün
kızı Bilgehan Toker yanıtladı...
Hilal ÖZTÜRK/HABER MERKEZİ
---------------------------------------------------------------------------
-----
Başbakan Erdoğan’ın dün, 1939 yılına dönerek “CHP zihniyetinin,
vefatından hemen sonra Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün resimlerini Türk
parasından nasıl çıkardığını gayet iyi biliriz” demesi yeni bir
tartışma başlattı. Erdoğan’ın sözlerine, 2. Cumhurbaşkanı İsmet
İnönü’nün kızı Bilgehan Toker yanıt verdi. VATAN’a konuşan
Toker, paralara Atatürk resmi yerine İnönü resminin konulmasının, dönemin
Merkez Bankası Kanunu nedeniyle yapıldığını belirterek, “Amaç
Cumhuriyet yönetimi sürecek mesajı vermekti” dedi. Toker şu
değerlendirmeyi yaptı:
“Atatürk’ün ölümünden sonra yurt içinde ve dışında Cumhuriyet
yönetiminin devam edip etmeyeceği konusunda söylentiler vardı. Bu
endişeleri ve beklentileri ortadan kaldırmak için Atatürk’ten sonra
gelen cumhurbaşkanlarının resimlerinin paralara girmesi kararlaştırılmış.
Dolayısıyla bu uygulama kanun gereği yapılmıştır. Ayrıca dönemin koşulları
gereği ülkenin her yanına ulaşan iki şey vardı. Biri para diğeri posta
pulları. Gazeteler bile günler sonra ulaşabiliyordu. Türk milletine
Cumhuriyet yönetiminin devam ettiğini, devletin devamlılığı olduğunu
göstermek için böyle bir kanun bilinçli olarak çıkartılmış. 1950’den
sonra ise bu kanun değiştirilerek, Türk parasına sadece Atatürk
resimlerinin girmesi düzenlendi.”
1941’de batan paralar
Daha önce de Türk hükümeti için birkaç kez para basmış olan Thomas De La
Rue Matbaası, İnönü resimli 50 ve 100 liralıklar ile 50 kuruşluk
banknotları Akdeniz’den İstanbul’a ulaştırılmak üzere
NewYorkshire adlı bir gemiye yüklemişti. İki hafta süren yolculuğu
sırasında ikmal Yunanistan’ın Pire Limanı’na demirleyen gemi,
16 Nisan 1941’de Alman savaş uçaklarının saldırısı sonucu battı.
Gemide yüklü Türk paraları tümüyle limana dağıldı. Limana akın eden
Yunanlılar, Türk paralarını topladı. Bu tablo karşısında İnönü, paraların
tedavülden kaldırıldığını açıkladı.
MİLLİ ŞEF PARALARI
İsmet İnönü, Atatürk’ün ölümü üzerine 11 Kasım 1938’de TBMM
tarafından Cumhurbaşkanlığına seçildi. Etkin siyasal yaşamdan çekildikten
bir yıl sonra Cumhurbaşkanı seçilebilmesi, uzun yıllar Atatürk’ün
Başvekilliği’ni yaparak diplomasi tecrübesi kazanmış olmasıyla
ilgiliydi. Cumhurbaşkanlığının yanı sıra CHP genel başkanlığına da
getirildiğinden hem devlet hem de parti yönetimi üzerinde geniş otorite
sahibi oldu. CHP’nin 26 Aralık 1938’de toplanan I. Olağanüstü
Kurultay’ında partinin “değişmez genel başkan”ı seçildi.
Ayrıca kendisine “Milli Şef” sıfatı verildi. Daha sonra Türkiye
Cumhuriyeti banknotlarındaki Atatürk resimleri çıkartılarak İsmet
İnönü’nün resimleri yerleştirildi.
____________________
Dört sey geri gelmez atılan ok, söylenen söz, kacırılan fırsat ve gecen
zaman .