Bilim, Fatih Sultan Mehmet'in 524 yıl önceki nedeni belirsiz ölümünü de
'bir saç teli'yle aydınlatabilecek. Mısır firavunu Tutankhamon ve Napoleon
Bonaparte'ın esrarengiz ölümlerindeki yüzlerce yıllık sır perdesi adli tıp
uzmanlarının incelemeleriyle aralanınca, gözler Osmanlı'nın karanlık
sayfalarına çevrildi. Bilim adamları, İtalya'ya sefer için ordusunu
toplamasının ardından aniden ölümü tartışılan Fatih Sultan Mehmet'in
zehirlenip zehirlenmediğinin açıklığa kavuşturulabileceğini söylüyor. Ancak
önce mezarın açılmasında anlaşmaya varmak gerekiyor. Doktoru mu zehirledi?
İtalya sınırlarına dayanan Fatih Sultan Mehmet, buraya düzenlenecek seferde
üs olarak kullanmak için Napoli Krallığı'na ait Otranto'yu seçti.
Otranto'yu Gedik Ahmet Paşa'nın komuta ettiği birliklerle ele geçiren
Fatih, 1481'de 300 bin kişilik büyük bir ordu toplamışken nedeni bugün de
tam bilinmeyen bir rahatsızlıkla esrarengiz şekilde öldü. Doktorları, 'kana
kana bir şerbet içtikten sonra' öldüğünü yazarken, özel doktoru Yakup Paşa,
'Venedikliler ile işbirliği yaparak sultanı zehirlediği' gerekçesiyle
öldürüldü. Adli tıp uzmanları ise Fatih Sultan Mehmet'in beş asırdır
tartışılan ölüm nedeninin, bilimsel bir çalışmayla anlaşılabileceğini
söylüyor. İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü öğretim üyelerinden Doç.
Dr. Münevver Açıkkol, mezar koşullarına bağlı olarak saç ve kemikten
alınacak örneklerle, özellikle arsenik gibi ağır metal zehirlerin
saptanabileceğini belirtiyor:
'Arsenik saptanabilir'
Doç. Dr. Açıkkol, "Saç ve kemikte çürüme pek olmuyor. Bunlardan, özellikle
arsenik gibi ağır metal zehirleri, Atomik Absorbsiyon Spektrometresi (AAS)
ve Nötron Aktivasyon Analizi (PGNAA) yöntemleriyle materyal olarak elde
etmek mümkün. Ağır metallerin dışındaki zehirleri uzun dönem sonunda bulmak
zorlaşıyor. Zehir tespiti, kefenli veya tabutlu defin, mezarın ortam
koşullarına göre değişebiliyor ve bu nedenle koşullara bağlı bulma şansınız
var" dedi.
'Fatih'in mezarı daha önce bir kez açıldı'
Fatih Sultan Mehmet'in zehirlenerek öldürüldüğünü düşünen Prof. Dr. Semavi
Eyice, mezarın açılmasının daha önce de bilimsel çevrede tartışma konusu
olduğunu söyledi. Eyice'ye göre mezar zaten 2. Abdülhamid döneminde açıldı
da. Rüyasında Fatih'in 'Mezarımda rahatsızım' dediğini gören 2. Abdülhamit,
mezarı bir doktor heyetine açtırdı ve naaşın ayağının çürüyen bir tahta
yüzünden 'düştüğü' görüldü. 2. Abdülhamid cenazeyi düzelterek mezarı
kapattırdı. Prof. Dr. Eyice zehirlenme konusunda ise şöyle konuştu: "İki
sene önce Gedik Ahmet Paşa İtalya'nın güneyine çıkarma yapıp yerleşmiş.
Ordu, Gebze Sultançayırı'nda toplanmış. Bu sırada Fatih ölüyor. Kronik
yazarlarından biri, 'Bir rahatsızlık hissetti, hekimler bir şerbet verdi.
Fatih şerbeti kana kana içti ve öldü' diyor. O şerbet insanda şüphe
uyandırıyor. 'Hekimler bir şerbet verdi' sözü de Fatih'in bir tedavide
olduğunu gösteriyor. Hastalandığı ve bir ajan hekimin ona zehirli ilaç
verdiği düşünülebilir. Avrupalıların ajanı olduğu bilinen Yakup Paşa
hekimliğini yapıyor ve durumu çok şüpheli. Zehirlendiği kanaatindeyim ama
mezarınının açılması uygun görülür mü? Bu 30-40 yıl önce de tartışılmıştı,
ama kimse yanaşmadı. Ölülere saygı için böyle bir şey yapılması arzu
edilmiyor."