Eski bir yerleşim merkezi olan Kastamonu il merkezi ve ilçelerinde birçok
eski eser ziyarete açıktır. Belli başlıları Araç, Taşköprü, Küre, Abana
ilçeleri sit alanı kapsamındadır. Taşköprü'de Zımbıllı Tepe (Pompeipolis),
İnebolu'da Abaş Tepesi, Geriş Tepesi, İslam Tepesi, Çatalzeytin'de Ginolu
Koyu, Cide İlçesinde Gideros Koyu arkeolojik sit alanıdır. Türkiye nin en
meşhur ve kaliteli sarımsağı Kastamonu'da üretilir. MDF, sunta ve baklalı
zincir (zintaş) üretimi yapılır.
Kastamonu'nun adı Yunanca "keşişler kalesi" anlamındaki kastro moniden
gelmektedir.
Genel Bilgiler [değiştir]Kastamonu kültürel zenginliği ve doğal
güzellikleri ile ünlü Karadeniz Bölgesinin en önemli illerinden biridir.
İl 7000 yıllık tarihi geçmişe sahip bir müze şehir görünümündedir. Dünyanın
en güzel köşelerinden biri olan Kastamonu dağları, kanyonları, göl ve
akarsuları, denizi ve yemyeşil ormanlarıyla bir çok alternatifler sunan bir
tatil bölgesidir.
Kastamonu'dan bir görünüm arkada Kastamonu kalesi)
Kastamonu'da el sanatları çarşısından bir görünümKalesi, saat kulesi,
camileri, medreseleri, han, hamam, şadırvanları, bedestenleri, külliyeleri
ve geleneksel Türk evi ve Osmanlı mimarisi örneklerinin yoğun olarak
bulunduğu ender illerdendir. Ilgaz Dağı Milli Parkı, dağcılık ve kış
sporları için kayda değer bir merkezdir. Zengin orman örtüsü, çeşitli yaban
hayvanları, piknik yerleri ile görenlerin unutamayacağı güzelliklere
sahiptir.
Kastamonu İli doğal ve kültürel değerler yönünden zengin bir bölgedir. Küre
Dağları, bir milyon yıllık Ilgarini Mağarası, dünyaca ünlü macera dolu
Valla kanyonu, Ilgaz Dağı kış sporları turizm merkezi, Karadeniz ’e
170 km.lik sahili, kaya mezarları, yaylaları ,konakları, Selçuklu ve
Osmanlı dönemine ait tarihi ve mimari özelliklere sahip olan yapıları
zenginliklerden bazı örneklerdir.
Kastamonu’daki turizm potansiyeli aynı zamanda çeşitlilik de arz
etmekte ve kıyı turizminden kış turizmine çok geniş bir yelpazede yılın
oniki ayında turizm hizmetleri sunulabilmektedir
İl’ de Ilgaz Dağı Milli Parkı ve Küre Dağları Milli Parkı ile Ilgaz
Dağı kış turizmi tesisleri, yat turizmine elverişli koyları, tarihin
çeşitli dönemlerine ait eserleri, eşsiz tabiatı ile dört mevsim yerli ve
yabancı turistlerin gözde beldesi olmaya namzettir.
İl ‘in bu turizm potansiyelinin daha iyi kullanılabilmesi,
değerlendirilebilmesi için yerli ve yabancı turizm yatırımcılarını bölgeyi
görüp- incelemeleri önerilmektedir.
Nüfus [değiştir]Merkez ilçeyle birlikte 21 ilçesi ve 1072 köyü bulunan
Kastamonu’nun 2000 yılı sayım sonuçlarına göre nüfusu 375476 kişidir.
Kastamonu ilk nüfus sayımımız olan 1927 yılı sayımı sonuçlarına göre nüfus
büyüklüğü açısından 335601 kişilik nüfusu ile Türkiye’deki 63 il
arasında 8. sırada bulunmaktaydı. 2000 yılı sayım sonuçlarına göre ise
nüfus büyüklüğü açısından 81 il arasında 64. sıraya gerilemiştir.
Kastamonu’nun günümüzdeki nüfus yoğunluğu km2 ye 29 kişidir.
Ulaşım [değiştir]İl, İstanbul’a 508 km, Ankara’ya 245 km
mesafededir. Kastamonu Havaalanının 2370mt. uzunluğundaki pist yapımı
tamamlanmıştır. Karadeniz'e 170 km.lik bir sahil bandı ile açılan İl'in 6
ilçesi deniz kıyısındadır. İnebolu İlçesi'nde öbir limana sahip olup,ayrıca
Cide, Abana, Çatalzeytin ilçelerinde küçük limanlar mevcuttur.
İl Yapısı [değiştir]
İdari Yapı [değiştir]Kastamonu İlinde İlçe sayısı 20’dir Kastamonu
İlinde merkez dahil 21 Belediye, 1071 köy bulunmaktadır. Köy sayısı
bakımından Türkiye’de ikinci sırada yer almaktadır.Köylere bağlı
ayrıca 2.558 adet yerleşim birimi vardır.
Fiziki Yapı [değiştir]Türkiye’nin Batı Karadeniz Bölgesinde yer
alan Kastamonu İl’ i doğusunda Sinop, Batısında Bartın ve Karabük,
güneyinde Çankırı ve güney-doğusunda Çorum İl’ i ile sınır
oluşturmaktadır. Kuzeyinde ise Karadeniz ile çevrilidir. 13.108 km2 alan
üzerinde yer alan Kastamonu Türkiye topraklarının %1.7’ sini
oluşturmaktadır. İl merkezinin denizden yüksekliği 780 mt dir.
Karadeniz’e 170 km’ lik sahil bandı ile açılır.
Coğrafi Yapı [değiştir]Kastamonu İli, fiziki olarak doğu-batı yönünde
uzanan Kuzeyde İsfendiyar (Küre) ve güneyde Ilgaz dağları ile
şekillenmiştir. İsfendiyar dağları sahile paralel uzanır ve kıyıdan
itibaren yükselerek güneyde Gökırmak ile sınırlanır.İsfendiyar dağları sarp
yamaçlı ve geçilmesi güç dereler meydana getirerek uzanırlar.
Toprak Yapısı [değiştir]Kastamonu İlinde iklim, topografya ve ana madde
farklılıkları nedeniyle çeşitli büyük toprak grupları oluşmuştur.Bunların
yanı sıra toprak örtüsünden yoksun bazı arazi tipleri de görülmektedir.
Kastamonu İli toprak varlığının büyük bir kısmı organik maddece zengin
orman toprağı içermektedir.İklim ve fizyoğrafik yapının müsaade ettiği
kadar üzerinde her türlü kuru tarım ve sulanabilen alanlarda da sulu tarım
kültürü yapılması uygundur.
Kültür Yapısı [değiştir]Tarihçesi binlerce yıl öncesine dayanan önemli
uygarlıklar merkezi olan ve kültür şehri olarak gelişen Kastamonu zengin
tarihi ve arkeolojik illerimizden biridir.
İl'in görülmeye değer başlıca turizm noktaları arasında külliyeler,
medreseler ve türbeler bulunmaktadır.
Şeyh Şaban-ı Veli Külliyesi ilin en büyük ve en önemli dini turizm
merkezidir. Hisarardı semtinde yer alan külliye; Camii, Türbe, Asa
Suyu,Şadırvan, Kütüphane ve Ahşap Konaklardan meydana gelmektedir.
Külliyede M.1575-1900 yılları arasında yapılanmalar ile genişlemiştir. Buna
ek olarak Karanlık Evliya Türbesi, Aşıklı Sultan Türbesi, Atabey Gazi
Türbesi, Hepkebirler Türbesi, Müfessir Alaaddin Türbesi, Hatun Sultan
Türbesi, Şeyh Mehmet Efendi (Sacayaklı Sultan) Türbesi, Yılanlı Külliyesi,
Nasrullah Külliyesi ve içerisinde yer alan Münire Medresesi (Bayraklı
Medrese), Benli Sultan Külleyisi diğer başlıca turizm noktaları arasında
yerini almaktadır.
Taşköprü ilçesinde Pompeipolis (Zımbıllı) harabeleri, Kastamonu Endüstri
Meslek Lisesi yanında Ev-Kaya mezarı, İsmailbey Şehinşah kaya mezarları,
Arslantaş mezar odası, Tekkeşin ve Ömerli köyleri arasında Kalenderağa kaya
mezarları, Emirler köyünde Berat kaya mezarları, Kayalı köyünde İnönü
mağaraları, Kavak köyünde Arı kayası, Baltacıkuyucağında Molla Ahmet
kayası, Pınarbaşında Ilgarini Mağaraları arkeolojik alanlardan bir
kaçıdır.
Kastamonu Arkeolojik ve Etnoğrafya Müzesi Batı Karadeniz bölgesinin Milli
Sanat ve kültür kalıntılarının toplandığı bir müzedir. Müze binası Mimar
Celaleddinbey tarafından 1909 yılında planı çizilmiş ve 1910 yılında
İttihak ve Terakki Kulubü olarak inşa edilmiştir. İstiklal Savaşı
yıllarında Kastamonu Gençlik Teşkilatı, sonra İstiklal Mahkemesi olarak
kullanılmıştır. Daha sonra Halk Fırkası ve Türk Ocağı burada faaliyetini
sürdürmüştür
Mustafa Kemal Atatürk’ün 23 Ağustos 1925'te Kastamonu’yu
ziyaretinde Şapka ve Kıyafet İnkılabı bu binada ilan edilmiştir.
Bina 1940 yılında Eski Eserler Deposu olarak kullanılmıştır. 1952 yılında
da Müze Müdürlüğü haline getirilmiştir. Müzede Jeolojik fosil kalıntıları
ile Prehistorik çağlardan zamanımıza kadar gelen çeşitli medeniyetlerin
kültür kalıntıları ve Etnoğrafik eserler teşhir edilmektedir.
İklim [değiştir]Kastamonu İl sınırları içinde iklim genellikle
birbirinden ayrılan iki özellik gösterir. Karadeniz sahil kesiminde
mutedil, iç kesimlerde yükseklikleri fazla ve denize paralel olan
İsfendiyar dağ silsilesinin iç bölge ile irtibatını kesmesinden dolayı sert
ve karasaldır. İlde yağış ilçelere göre farklılıklar gösterir.
Doğal Bitki Örtüsü [değiştir]Kastamonu ilinde orman ve fundalıklar önemli
bir oran teşkil etmektedir (%64), ormanlar daha fazladır (%56) ve Kastamonu
İl merkezinin kuzeyinde sahil şeridi boyunca uzanan dağ silsileleri
üzerinde iyice sıklaşır ve bu bölgeler sık orman bölgesidir.İlin Güneyinde
Ilgaz bölgesinde de yaprağını dökmeyen oldukça sık orman örtüsü hakimdir,
ilde genelde orman ağaçları Kızılcam, Karaçam, Sarıçam, Göknar, ardıç gibi
ibrelilerle Kayın, Meşe, Kavak, Kestane ve Çınar gibi yapraklılardan
oluşmaktadır. Ayrıca Ormangülü, Çobanpüskülü, Kocayemiş, Böğürtlen, Yabani
fındık gibi ağaççıklar da görülmektedir. Yağış ve nem oranı yüksek
olduğundan zengin bir orman altı örtüsü vardır.
Ağaç örtüsünün bulunmadığı ve tarım yapılmayıp mera olarak kullanılan
kısımlarda çeşitli türden buğdaygil ve baklagil yer bitkileri yer
almaktadır. Bunun dışında örtünün bozulduğu yerlerde bazı dikenli bitkiler
görülmektedir.
Tarih [değiştir]Kastamonu’nun bilinen tarihi, Hitit İmparatorluğu
ile başlar. Hititlerden sonra Frigya ve Lidya Krallıklarının egemen olduğu
bu topraklar M.Ö.4.yy’da Perslerin eline geçmiştir. M.Ö.4,yy’da
Büyük İskender Anadolu Ile birlikte Kastamonu topraklarını da
Makedonya’ya katmıştır.
İskender’den sonra yöreyi ele geçiren Pontus Krallığı
M.Ö.1,yy’da Romalılar tarafından ortadan kaldırılmıştır. Uzun yıllar
Roma İmparatorluğu sınırları içinde kalan Kastamonu M.S.395 yılında
İmparatorluğun bölünmesiyle bütün Anadolu gibi Bizans İmparatorluğuna
katılmıştır.
Prehistorik çağlardan sonra havalinin (Paflagonya’nın) bilinen
Sümerlerin en eski bir kolu olan Gaslar (Gaşka Türkleri)’dır.
M.Ö.2000-1300 yılları arasında hüküm süren Gaslar (Gaşkalar) devamlı olarak
Mısırlılar, Suriyeliler ve Kaldelilerle siyasi, ticari ve kültürel
münasebetlerde bulunmuşlar, Hititlerle de bazen savaşmış bazen dost
olmuşlardır. Gaslar sert karakterli, cengaver kişiler olarak
bilinmektedir.
Bugün Kastamonu ve çevresindeki illeri de içine alan ve Romalılar devrinde
adına Paflagonya (Pophlaginia) denilen Gasların kurduğu şehirlerden bir
tanesi de „Timonion veya Tumanna“ dır. Bazı yazarlar Kastamonu
adının menşei konusunda; bu kelimenin „Gas“ kelimesi Ile
„Timoni“ veya „Tumanna“ kelimesinin (Gas ülkesi
anlamında) birleşmesinden meydana geldiği görüşünü ileri sürmüşlerdir ki en
akla yakın ihtimal budur. Fonotik yönden de bugünkü Kastamonu’ya
yaklaşmaktadır.
İkinci bir görüşe göre Romalılar devrinde Taşköprü’nün eyalet merkezi
olduğu zamanlar Kastamonu küçük bir kasaba olup, Bizans devrinde ve
özellikle Kommenler soyu zamanında gelişmeye başlamıştır. Bu soy zamanında
buraya bir kale yapılmış ve Kommenlerin kalesi anlamında “Kastra
Kommen” denilmiştir. Bu kelimenin zamanla “Kastamonu”
şekline dönüştüğünü ileri sürenler olmuşsa da bunu belirleyen herhangi bir
vesika mevcut değildir.
Kastamonu’nun ilk defa Türklerin eline geçmesi Danişmentliler
zamanında Ahmet Gazinin Oğlu Gümüş tekin devrinde “1105
yılında” gerçekleşmiştir. 100 yıla yakın bir zaman Danişment
idaresinde kalan şehir ve çevresi 15 yıl süre ile tekrar Bizanslılara
geçmiş, 1213 yılında Anadolu Selçuklu Sultanı Alaaddin Keykubat’ın
emriyle Selçuklu kumandanı Hüsamettin Çobanbey tarafından
zaptedilmiştir.
Moğollar tarafından bölgenin ikinci kez zaptına memur edilen Şemsettin
Yaman Candar kumandasındaki ordu 1292 yılında Kastamonu’ya giderek
Muzafferettin Yavlak Arslan birliğini bozguna uğratmış kendiside
öldürülmüştür. Muzafferettin Yavlak Arslanın oğlu Mahmutbey, babasının
intikamını almak için mücadeleye girmiş ve Şemsettin Yaman Candar’ı
buradan batıya sürmeyi başarmıştır. Şemsettin Yaman Candar’ın
ölümünden sonra Süleyman Paşa tarafından 1309 yılında Kastamonu yeniden
zaptedilmiş, toprakları genişletilerek “Candaroğulları
Beyliği”ni kurmuş ve Çobanlar hakimiyetine son vermiştir.
İsfendiyarbeyden sonra “İsfendiyaroğulları” adını da alan
Kastamonu beyliği 1460 yılında Osmanlı İdaresine girinceye kadar önemli bir
ilim ve kültür merkezi olmuş, bir çok ilim adamı yetiştirmiş, Osmanlılar
zamanında da bu özelliğini devam ettirmiştir.
Kastamonu, Fatih Sultan Mehmet’in 1460 yılında Sinop’la
birlikte bu şehri alarak Candaroğulları beyliğini ortadan kaldırmasından
sonra Osmanlı devletine katılmıştır. Kastamonu Milli Mücadele sırasında
lojistik destek açısından en güvenilir bölge olması nedeniyle büyük yarar
sağlamıştır. Özellikle Ankara’ya İnebolu-Kastamonu yoluyla yiyecek,
giyecek, para, cephane ve silah nakli yapılmıştır.
Cumhuriyetin ilanından sonra, Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün
“23-31 Ağustos 1925” tarihleri arasında Kastamonu’da
yaptığı Kıyafet ve Şapka İnkılabı, Cumhuriyet döneminin önemli olayı olarak
tarih sayfalarına geçmiştir.Bu süre “Kültür, tarih ve sanat
haftası” ismini almıştır.
Basın [değiştir]Kastamonu Postası
http://www.kastamonupostasi.com Kastamonu ORG
http://www.kastamonu.org
Eğitim [değiştir]
Liseler [değiştir]Kastamonu Abdurrahman Paşa Lisesi[1](Anadolu'da kurulan
en eski lise)
Kastamonu Mustafa Kaya Anadolu Lisesi[2]
Kastamonu Fen Lisesi[3] Kastamonu Göl Anadolu Öğretmen Lisesi
http:golaol.k12.tr
Üniversite/Yüsekokullar [değiştir]Kastamonu Üniversitesi[4]
Spor [değiştir]Kastamonu'da çeşitli spor dallarında takımlar
bulunmaktadır. Kastamonuspor internet sitesi
Futbol [değiştir]Kastamonuspor ilin futbol takımıdır. 1967 yılında
kurulmuş ve 1967-1969 yılları arasında 2. ligde mücadele etmiştir. 1969'da
3. lige düşen kulüp, 1969-1977 yılları arasında 3. ligde mücadele etmiş ve
1977'de Amatör Lige düşmüştür. 1984-85 sezonunda yeniden 3. lige alınan
kulüp, o tarihten beri 3. ligde mücadele etmektedir.
2007/2008 sezonu itibariyle Üçüncü lig (4. kademe) 2. grupta mücadele
etmektedir.
Voleybol [değiştir]Kastamonu Sağlıkspor ilin voleybol takımıdır.
İlçeler [değiştir]İlçeleri; Abana, Ağlı, Araç, Azdavay, Bozkurt, Cide,
Çatalzeytin, Daday, Devrekani, Doğanyurt, Hanönü, İhsangazi, İnebolu, Küre,
Merkez, Pınarbaşı, Seydiler, Şenpazar, Taşköprü, ve Tosya'dır.
Araç: İl merkezine 44 km uzaklıkta bulunan ilçe Kastamonu - Karabük
karayolu üzerindedir.
Bozkurt: Karadenize kıyısı olan bir ilçedir. İlçe merkezi sahilde olmayıp,
Abana'nın 2 km güneyindedir.
Cide: İl merkezine uzaklığı 146 km'dir ve Karadeniz kıyısındadır. 12 km
kumsalı olan Cide, konumu gereği tarih boyunca İpek Yolu üzerinde önemli
bir liman olma özelliğini sürdürmüştür. İlçede ahşap gemi ve yat
tersaneleri mevcuttur.
Daday: İl merkezine uzaklığı 32 km'dir. Atatürk 23 - 31 Ağustos 1925'te
"Şapka ve Kıyafet İnkılabı" dolayısıyla Kastamonu'ya geldiğinde ilçeyi
ziyaret etmiş ve Köpekçioğlu Konağı'nda misafir edilmiştir. Nüfusu
4800'dür. Eğitim için iki lisesi(Daday Lisesi)-(Daday İmam Hatip Lisesi),
bir yatılı ilköğretim bölge okulu (Profesör Doktor Fahri Ecevit Yatılı
İlköğretim Bölge Okulu), 2 ilköğretim okulu (Atatürk İlköğretim
Okulu)-(Miralay Halit Bey İlköğretim Okulu) vardır.
Taşköprü: Kastamonu ya 41km uzaklıktadır. İlçede her sene Eylül ayının ilk
haftası uluslararası sarmısak festivali düzenlenmektedir.
Devrekani: İl merkezine uzaklığı 29 km'dir. Eski bir yerleşim merkezi olan
Devrekani höyük ve harabeleri, çeşme ve camileri ile arkeolojik yönden
zengindir. 23 - 31 Ağustos 1925 Kastamonu ziyaretlerinde Atatürk 28
Ağustosta ilçeyi ziyaret etmiş, Bozkocatepe - Kurukavak Köyünde ormanlık
bir alanda bulunan Müftüoğlu Mehmet Bey'in çiftliğinde misafir edilmiştir.
Hanönü: İl merkezine uzaklığı 69 km'dir. Kastamonu' nun en önemli
yatırlarından, türbesi şehir merkezinde bulunan Şeyh Şaban-ı Veli İlçenin
Çındar Köyünde M.1471 yılında doğmuştur. İlçede Mayıs ayı ilk haftasında
"Şeyh Şaban-ı Veli Anma Haftası" Ekim ayının ilk haftası Panayır
düzenlenmektedir.
İhsangazi: İl merkezine uzaklığı 37 km'dir. İlçenin İsalar Mahallesinde
bulunan Haraçoğlu Camii ve Türbesi tarihi ziyaret yeridir.
İnebolu: İl merkezine 90 km uzaklıktadır. İlçe merkezi kentsel sit
alanıdır. 347 tescilli yapı bulunmaktadır. Abeş Tepesi ve Geriş Tepesi
Arkeolojik Sit Alanı olarak tescillidir.
Küre: İl merkezine uzaklığı 61 km'dir. İlçede bulunan Doğanlar Kalesi M.Ö.
1700 - 1100 yıllarında yapılmıştır. Küre orman içi yayla turizmi için
elverişli ve tabii güzellikleri olan bir ilçedir. Yaralıgöz Dağı
eteklerindeki kanyon görülmeye değerdir.
Pınarbaşı: İl merkezine 92 km uzaklıktadır. Ilıca köyünde bulunan Roma
Dönemi "Ayazma"da ılık su hala mevcuttur.
Şenpazar: İl merkezine 100 km uzaklıkta olan ilçe Karadenize 37 km mesafede
olup deniz seviyesinden yüksekliği 335 metredir.
Seydiler: İl merkezine 30 mk uzaklıkta Kastamonu-İnebolu yolu üzerinde
kurulu bir ilçedir.
Tosya: İl merkezine uzaklığı 70 km uzaklıktadır
alintidir.
____________________
kopan bir ipe, sımsıkı bir dugum atarsanız, ipin en saglam yeri artık bu
dugumdur. ama ipe her dokunusunuzda, canınızı acıtacak tek nokta yine o
dugumdur."
www.dostsesi.com
dunyaya acilan pencereniz