BİSMİL
Günümüzde Diyarbakır ilinin en büyük ilçesi sayılan Bismil'in nüfusu ilk
olarak 1975'de 10.000'i aşabildi.1990'da 40.000' yaklaşan nüfus, bu
tarihten sonraki 7 yıllık dönemde 2,5 kat artarak 102.000' ulaştı (1997
yılı nüfus sayımı). 2000 yılında ise 61.000'e kadar geriledi. Toplam nüfusu
ise 140.000 civarlarındadır (2000).
ÇERMİK
Çermik, Diyarbakır ilinin bir ilçesidir. Eski Türkçe bir kelime olan Çermik
kaplıca manasına gelir ki bu isim ilçedeki çok sayıdaki kaplıcaya atfen
verilmiştir. İlçenin bilinen ilk adı aberna'dır ilçe bugünkü ismini ise
dünyaca meşhur kaplıcalarından almıştır. Çermik'in 2006 tarihi itibariyle
merkez nüfusu 21000 civarıdır. Çermik Ünlü teorisyen ve ideolog Ziya
Gökalp'in de doğum yeridir. Ayrıca ilçede Artuklu dönemnden kalma bir çok
tarihi eser mevcuttur. Bunların başlıcaları Haburman Köprüsü, Çeteci
Abdullah Paşa Medresesi ve Çermik Hamamımıdr.
ÇÜNGÜŞ
Çüngüş, Diyarbakır ilinin bir ilçesidir.Zazalar ilçede çoğunluktadır.
Diyarbakır'ın Kuzey Batısında yer alan Çüngüş'ün yüzölçümü 489 Km2 olup
denizden yüksekliği ise 1049 metredir. İlçenin Doğusunda Çermik, Kuzeyinde
Elazığ İli Sivrice ilçesi Batısında Malatya ili Pütürge ilçesi ile Fırat
nehri ve Güneyinde Adıyaman iline bağlı Gerger ilçesi bulunmaktadır. Etrafı
dağlarla çevrili olan Çüngüş ilçesinin Güneydoğu Toroslar üzerinde sırayla
Abaza, Akdağ ve Savucak dağları bulunmaktadır. Akarsuları Fırat Nehri,
Çüngüş çayı ve Medye çayı'dır.
EĞİL
Eğil, Diyarbakır ilinin bir ilçesidir. İlçede Zazalar çoğunluktadır.
Diyarbakırdan 50 km uzaklıkta antik bir kent olup tüm güzellikleriyle,
Asurlulardan kalma kale ve birçok antik mağara kral kızı resimlerine ev
sahipliği yapan bir ilçedir.
"Peygamberler şehri" olarak bilinmektedir. Asurlular, Roma İmparatorluğu,
Bizanslılar, Selçuklular, Abbasiler ve son olarak Osmanlı İmparatorluğu
elinde kalmıştır.
HANİ
Diyarbakır ilinin bir ilçesidir. İlçenin asıl ismi Hini´dir. Hini Zazaca´da
Çeşme demektir. Binhini çeşme altı bahçeleri meşhurdur. Hini merkezdeki
halkın % 90 ı Zaza'dır. köylerinde Kürtçe ve Zazaca konuşulur. Hini
Zazalarin eski yerleşim yeridir. İnanç bakımından da Zerdüştlük, Yahudilik,
Hristiyanlık ve İslamiyetin izleri belirgin bir şekilde görülür. Hini´nin
en büyük ziyaretleri olan , Salıkaf, Cafer-i Tayyar Yatırı ve Seyyid
Bedrettin ve Dımıştad yatırı´nin Sünni İslamın bölgeye gelmeden öncesi
olduğu bilinmektedir. Psikolojik tedavi için kulanılan Çaleycino vb.
ÇINAR
ERGANİ
DİCLE
HAZRO
KOCAKÖY
KULP
LİCE
SİLVAN