|
Ziyaretçi
|
|
Yazılış Tarihi: 12/2/2008 Saat 05:56 |
|
|
İç Anadolu Bölgesi, Anadolu'nun orta kısmında yer alan Türkiye'nin yedi
coğrafi bölgesinden biridir. Bu konumu sebe¤biyle "Orta Anadolu" da denir.
İç Anadolu Bölgesi'nin yüz ölçümü 151.000 km² olup bu alan Türkiye
topraklarının %20'sini kaplar. Doğu Anadolu'dan sonra ikinci büyük
bölgemizdir. Güneydoğu Anadolu Bölgesi dışında diğer bölgelerin hepsiyle
komşudur.Aynı zamanda ülkemizde "tahıl ambarı" olarak da anımsanır.
İç Anadolu Bölgesi dört
bölüme ayrılır:
Konya Bölümü
Bölgenin ortasında geniş bir kapalı havza vardır. Bura¤da büyük ovalar,
plato düzlükleri, Tuz Gölü, Akşehir ve Eber gölleri ile Karacadağ ve
Karadağ volkanik dağları bulunur. Türkiye'nin en kurak bölümüdür. Nüfus
bakımından bölgenin en tenha bölümüdür. Halk tarım ve hayvancılıkla
uğraşır. Ülkenin en önemli tahıl alanlarından birisidir. Konya, Aksaray ve
Karaman bölümde yer alan illerdir. Tuz gölü burda bulunmaktadır. Derinliği
az olup yazları kurak olduğu için daha da azalmaktadır. Ülkenin tuz
ihtiyacının önemli kısmı buradan karşılanır.
Yukarı Sakarya Bölümü
Bölgenin kuzeybatı kısmını meydana getirir. Orta Kızılırmak boylarından
İçbatı Anadolu'ya kadar uzanır. Yer şekilleri daha engebeli, iklimi biraz
daha nemlidir.
Yıllık yağışlar 400 mm civarındadır. İklim ve ula¤şım koşullarının
elverişli olması nedeniyle, böl¤genin en yoğun nüfuslu bölümüdür. Bölge
nüfusunun yarıya yakını bu bölümdedir.
Batı Anadolu'yu iç bölgelere bağlayan yolların geçtiği önemli bir yerdedir.
Bölümde Eskişehir ve Ankara illeri yer alır. Bölümde
Köroğlu,Sivrihisar,Elmadağ,Sündiken ve İdrisdağı yer alır.Ankara
yakınlarında Eymir ve Mogan gölleri vardır.
Bölümde karasal iklim görülür. Kışları çok soğuk yazları ise sıcak ve kurak
geçer.Bölümde yetiştirilen ürünler,şeker
pancarı,arpa,buğday,baklagiller,sebze ve meyveyetiştirilir.yeraltı
zenginliği ise linyit ve bor mineralleridir.bölümde küçükbaş hayvancılık
yaygın olarak yapılır. bölümün turzim değerleri,Çankaya köşkü,Yunus Emre
türbesi, eski TBMM binası,Anıtkabir,Atatürk Orman Çiftliği(AOÇ),Anadolu
Medeniyetleri Müzesi,Gordion
Orta Kızılırmak Bölümü
İç Anadolu'nun, Çankırı'dan Toroslar'a kadar uzanan, içine Kızılırmak
yayını alan kısmıdır. Alan bakımından bölgenin en büyük bölümüdür. Kuzey
kesimi daha engebelidir. Güney kesiminde plato ve ova düzlükleri yaygındır.
Ortada ise geniş Kızılırmak platosu bulunur. Erciyes volkanik dağı bu
bölümde yer alır.
Tarım alanlarının oranı verimli volkanik topraklarla kaplı güney kesimden
daha yüksektir. İç Anadolu'da kırsal nüfus yoğunluğunun en fazla olduğu
bölümdür. Kayseri, Niğde, Nevşehir, Kırşehir, Yozgat ve Kırıkkale bölüm
içinde yer alan illerdir.. Bölüm İç Anadolu Bölgesinin orta kesiminde yer
alır.Güneyinde Hasan, Erciyes, Merlendiz sönmüş volkanlar bulunur.Bölümde
kuzey daha engebelidir.Bölümde bozok platosu geniş yer tutar.Bu bölümde
nüfus yogundur orta kızılırmak bolumunde karasal ıklım etkılıdır yazlar
sıcak ve kurak kıslar ise soguk ve kar yagıslıdır.Genellikle bu bölüm
bozkırlarla kaplıdır.Kızılırmak bolumun en önemli akarsuyudur.Bu bolumde
Kayseri en büyük yerlesim birimidir.Ayrıca bu bolumde halı, seker, meyve
suyu, sucuk ve pastırma fabrikaları bulunur.En önemli ekonomık gelir
tarımdır.tiftik keçisi ve koyun besiciligide yaygındır
Yukarı Kızılırmak Bölümü
Bu bölüm Kızılırmak'ın, Karadeniz Bölgesi ile Doğu Anadolu arasına sokulan
yukarı çığırını kaplar. İç Anadolu'nun en küçük, en engebeli
bölümüdür.Ortalama yükselti 1300-1650 metre arasındadır.
Dağlarla kuşatılmış bir havza görünümündedir. En¤gebeli olduğu için tarım
alanlarının oranı daha düşüktür. Nüfusu sık, kentleşme oranı yüksektir.
Bölgenin kışın en soğuk bölümü burasıdır. Bölümde Sivas ili
bulunmaktadır
Bölge, yeryüzü şekilleri bakımından sade bir görünüme sahiptir.
Yer şekilleri çeşitlilik göstermez. Engebe¤li araziler fazla olmadığı için,
kara ve demiryolu ulaşı¤mına oldukça elverişlidir. Bölgenin çoğu yerinde
ge¤nellikle 1000 m yükseltiye sahip düzlükler bulunur. En alçak yerleri
olan Sakarya ve Kızılırmak vadilerindeki yükselti 700 m civarındadır.
Bölgenin güneyinde Kuzeydoğu-güneybatı doğrultusunda uzanan dağlar volkanik
kökenli dir. Başlıcaları; Hasandağı, Karacadağ, Karadağ, Erciyes Dağı ve
Melendiz Dağları'dır.
Bölgedeki kıvrım dağları ise doğuda geniş bir alan kaplar. En önemlileri,
Ak dağlar, Hınzır Dağı, Tecer Dağı ve Yıldız Dağları'dır.
Platolar en fazla bu bölgemizde yer alır. Batıda Haymana ve Cihanbeyli,
güneyde Obruk, doğu¤da da Bozok (Kızılırmak) plâtolarıyla, Ege Bölgesi
sınırı boyunca Yazılıkaya (Bayat) ve Doğu Anado¤lu Bölgesi sınırı boyunca
da Uzunyayla gibi platolara sahiptir. Tuz Gölü çevresi Türkiye'nin en büyük
kapalı havzasıdır.
İç Anadolu'nun bazı ovaları oldukça geniştir. Konya ovası, Türkiye'nin en
büyük ovasıdır. Eski bir göl tabanıdır. Geniş ovalardan diğeri Tuz Gölü'nün
gü¤neyindeki Aksaray Ovası'dır. Haymana platosunun batısındaki Yukarı
Sakarya Ovası da geniş alan kaplar. Küçük ovalar olan Eskişehir, Ankara,
Kay¤seri ve Develi ovaları, platolar arasındaki çukurluklarda yer
almaktadır. İç Anadalu Bölgesi'nin Orta Kızılırmak bölümü geniş çaplıdır.
Bu bölgedeki dağlar sönmüş yanar dağlardandır. Kışın yağışlı yazın ise
sıcaktır. Doğal bitki örtüsü bozkırdır. Buğday, arpa ve şeker pancarı
yetiştirlir.
Kırıkkale'de Orta Doğu Petrol Rafinerisi bulunmaktadır.
Akarsu ve gölleri:
İç Anadolu Bölgesi'nin en önemli akarsuları Kızıl¤ırmak, Sakarya Nehri,
Porsuk ve Delice çayları¤dır. Bu bölge akarsuları kapalı havzada akan sel
rejimli akarsulardır. İlkbahar yağışlarıyla taşar, ya¤zın kuruyacak hale
gelir. İç Anadolu Bölgesi'nin güney kesimleri sularını deniz¤lere
gönderemez. Bu nedenle kapalı havzalar geniş bir alan kaplar. Kapalı
havzaların geniş olanları, Kon¤ya Ovası, Tuz Gölü ve Akşehir - Eber gölleri
çevre¤sinde yer alır. Seyfe Gölü, Sultan Sazlığı (Yaygölü) gibi küçük
kapalı havzalar da bulunmaktadır. İç Ana¤dolu Bölgesi'nin büyük bir bölümü
sularını Kızılırmak, Sakarya ve Yeşilırmak'ın kolu olan Çekerek suyu
sa¤yesinde Karadeniz'e gönderir. Güneydoğusundaki Uzunyayla yöresi,
sularını Seyhan'ın kolu olan Zamantı suyu sayesinde Akdeniz'e gönderir. Sel
rejimli akarsuların en fazla bulunduğu bölgedir.
Bölgenin en büyük gölü Tuz Gölü'dür. Bu göl bu¤harlaşmanın etkisiyle yazın
büyük ölçüde kurumakta¤dır. Tuz Gölü, tektonik oluşumludur. Derinliği fazla
de¤ğildir. Gölün alanı kışın ve ilkbaharda fazla alan kapla¤dığı halde,
yazın buharlaşma ve beslenme yetersizli¤ğinden dolayı kapladığı alan
azalır. Tuz ihtiyacımızın %30'unu karşılar. Diğer önemli gölleri ise
Akşehir, Eber, Ilgın (Çavuşçu), Tuzla, Seyfe, Mogan ve Sultanısalak-i mekip
gölleridir. Sakarya nehri üzerinde ise Sarıyar ve Gökçekaya barajları
bulunur.
İklim ve bitki örtüsü
Bölgenin çevresi yüksek dağlarla çevrili olduğundan, denizlerin nemli
ılıman havası bölgeye sokulamaz. Bu nedenle bölgede, yazları sıcak ve
kurak, kışları soğuk ve kar yağışlı karasal iklim hakimdir. Bölge¤de,
doğuya doğru gidildikçe yüksekliğin artmasına bağlı olarak karasallık
derecesi artar ve kış sıcak¤lıkları çok düşük değerlere ulaşır.
İç Anadolu, ülkemizin en az yağış alan bölgesi¤dir. Ortalama yağış 400 mm
civarındadır. Bölge, en fazla yağışı ilkbahar aylarında sağanak halinde
alır. En kurak mevsim yazdır. Yazların kurak olması ve yaz kuraklığının
erken başlaması sebze türü bitkiler üzerinde olumsuz etki yapar. Bölgenin
ve ülkemizin en az yağışlı yeri Tuz Gölü çevresidir(320 mm) .
Yağışların azlığı bölgenin deniz etkisine kapalı olmasından
kaynaklanmaktadır. Denizden gelen nemli hava kütlesi, nemini, dağların
denize bakan yamaçlarında yağış halinde bırakır. İç Anadolu Bölgesi'ne
doğru eserken artık kurudur.
Bölgede görülen yağışlar konveksiyonel ve cephe¤sel kökenlidir. Kırkikindi
adı da verilen konveksiyonel yağışlar İlkbaharda yaygındır.
Bölgenin tabii bitki örtüsü bozkırdır. Bozkır, ilkba¤har yağmurlarıyla
yeşeren, birkaç ay yeşil kalan, yaz sıcaklığı ile sararan ot
topluluğudur.
İç Anadolu Bölgesi ülkemiz ormanlarının %7 sini kaplayan bölgeler arasında
6. sırada yer alır. Ovaları şunlardır: Kayseri, Konya, Ereğli, Aksaray,
Sakarya, Eskişehir, Ankara, Develi, Nevşehir, Kırşehir, Sivas.
Tarım ve hayvancılık
Bölge ekonomisinin temeli tarıma dayanır. Ekili - dikili alanların oranı
bakımından Marmara Bölgesi'nden sonra ikinci sırada yer alır. Çalışan
nüfusun büyük bir kısmı tarımla uğraşır.
İklimin yarı kurak karakterine rağmen, çok geniş alanlar tarıma ayrılır.
Bölgenin tarımı iklim şartlarına bağlıdır. Özellikle ilkbahar yağışlarının
yetersizliği veya gecikmesi, tahıl üretiminde önemli dalgalanmalar meydana
getirir, iklim yarı kurak olduğu için nadas ihtiyacı duyulur. Tarımın en
önemli problemi sulamadır. Bu amaçla büyük sulama kanallarının (barajların)
yapılması ve yeraltı suyundan yararlanılması gerekir. Ekonominin temeli
tarım ve hayvancılığa dayanır. Türkiye'de ulusal gelirin %20'sini bu bölge
sağ¤lamaktadır.
Tarım ürünleri içinde tahıllar başta gelir. Türkiye genelinde tahıla
ayrılan toprakların yarıya yakını bu bölgededir. Yer şekilleri ve iklim
koşulları tahıl tarımını öne çıkarır. Düzlüklerin geniş yer kapla¤ması
makineli tarımı kolaylaştırmıştır.
Bölgenin sulanabilen bölümlerinde şeker pancarı tarımı yapılır. Buğday,
şeker pancarı ve elmanın en fazla üretildiği bölgedir. Şeker pancarının
özellikle Konya, Ankara, Eskişehir, Kayseri ve Niğ¤de gibi şeker
fabrikalarının bulunduğu yerlerde ekimi yapılır.
İlkbahar yağışı ve yaz kuraklığı tahıla uygun ortamı oluşturmuştur.
Türkiye'nin tahıl ambarıdır. Sulanabilen arazinin azlığı buğday ekim
alanlarının ge¤niş olmasına yol açmıştır. Bölgede buğday nadas yöntemiyle
yetiştirilir. Alan bakımından nadasa bı¤rakılan toprakların en fazla olduğu
bölgemizdir.
Yeraltı zenginlikleri
Bölgenin önemli yeraltı zenginlikleri, linyit, krom, lületaşı, tuz ve bor
mineralleridir.
Krom : Sivas, Eskişehir ve Kayseri'de çıkarılır.
Kayatuzu : Kırşehir ve Çankırı dolaylarında çıkarılır.
Linyit: Sivas'ta çıkarılır.
Çinko ve Demir: Sivas ve Ereğli'de çıkartılır.
Civa: Konya Sarayönü'nde
Tuz:Tuz Gölü'nden elde edilir.Ayrıca: Sivas ve Tunceli dolaylarında
çıkarılır.
Lületaşı:Eskişehir'de çıkarılmaktadır. Hediyelik eşya yapımında
kullanılır.
Bor mineralleri:Neredeyse bütün bölgede çıkartılmaktadır.
|
|
|
0,044 saniye - 15 queries
|
Happy Birthday |
Bugün hiçbir kullanıcımızın doğumgünü yok! |
üye Puani |
- Rojin: 10 976 Puanlar
- asliyok: 4 432 Puanlar
- HarmanYeli: 4 396 Puanlar
- KizilZora: 2 048 Puanlar
- life23: 1 675 Puanlar
- gokkiz: 1 657 Puanlar
- BirNefes: 1 048 Puanlar
- Erasmus: 984 Puanlar
- -Pozan-: 785 Puanlar
- Siyahinci: 623 Puanlar
|
|