Balıkesir yöresinin Balıkesir, çok yönlü özelliklere sahip
olması ve coğrafi konumu sebebiyle, tarih boyunca
bir çok kavimlerin yerleşim bölgesi olmuştur.Bölgede bilinen
yerleşim zamanı, Yortan
kazılarında ortaya çıkan bilgilere göre, M.Ö. 3200
yıllarına, ilk tunç çağına uzanır.İvrindi
çevresinde bulunan yerleşim yeri paleolitik çağdaş
kalmadır.Havran bölgesinde yapılan
araştırmalar, bilinmeyen en eski çağlara
ışık tutmaktadır.Bu devirden sonra, Marmara ve
Ege sahillerine yerleşen pelasg kolonileri ise M.Ö. 2000'lere
dayanır. Homeros destanlarında anlatılan Troya
savaşlarında, Troyalıların yanında
Mysialılarında bölgede yerleşmesiyle bölge Mizya (Mysiat)
diye anılmaya başladı.Fakat Mizyalılar burada
bağımsız devlet kuramamış ardından bölgeyi,
ülkelerini kıyılara kadar genişleten Hitiler ele
geçirmişlerdir.(M.Ö. 1660)
Mysia Bölgesi Hititlerden sonra sırasıyla Friglerin,
Lidyalıların, İranlıların, Büyük İskender'in,
Bergama krallığının ve Romalıların
egemenliği altına girmiştir.Helenistik çağda yörede
pekçok şehir devleti kurulmuştur.Bunlardan bazıları
günümüzde de antik isimlerini korumaktadır Adremyteion (Edremit),
Pendoramus (Bandırma), Ertekta (Erdek) gibi.Mysia'daki şehir
devletlerinin en önemlisi Kyzikos'tur.İlk çağlarda bütün bölge
Perslerin istilasına uğramışsa da
akıllı politika ve yerinde tedbirlerle Kyzikos Roma
çağına kadar bağımsız ve imtiyazlı olarak
önemini korumuştur.Bölge VII.yy'dan itibaren Müslümanlar
tarafından tanınmaya
başlandı.İstanbul'u iki defa kuşatan İslam
Orduları Mysia'dan geçtiler.1071 Malazgirt
zaferinden sonra Selçuklu Türkleri Anadolu'ya hakim olmaya
başladılar.Batı Anadolu'da Bizans
karşısında olan Selçuklu uç beylerinden birçoğu
bağımsız beylikler kurdular.Bunlardan Kalemşah
Beyin oğlu Karesi Bey'de Mysia ve dolaylarında Karesi
Beyliğini kurarak Balıkesir'i kendisine
merkez yaptı.Kısa zamanda Kyzikos ve Biga
dışında Çanakkale Boğazına kadar bütün bölgeyi
ele geçiren Karesi oğulları kurdukları donanma ile
defalarca komşu beyliklerle birleşerek Trakya
ve adalara akınlar yapmışlardır.Daha sonra
Osmanlıların egemenliğine giren Karesi, merkezi
Kütahya olan Anadolu beylerbeyliğine bağlı bir sancak
merkezidir. Karesi sancağı, Marmara kıyılarına
yakın yerlerde doğu taraftaki bir kısım topraklar
hariç, hemen hemen şimdiki il topraklarını
kapsamaktaydı.Karesi emirleri Osmanlı devleti emrinde
çalışmalara başladıktan sonra Rumeli'nin sethinde
önemli görevler üstlendiler.Osmanlı döneminde Balıkesir ve
çevresi sakin bir hayat sürdü.1862'den itibaren konar-göçer Yörük
aşiretleri zorla bölgede iskana geçirildi.1878 sonunda gelen
muhacırlar bölgede yeni köyler kurdular.İzmir'in işgalinin
hemen ertesi 16 Mayıs 1919'da Balıkesir'de toplanan Redd-i
İlhak cemiyeti silahlı direniş kararı aldı. 28-29
Mayıs 1919'da Ayvalık'a asker çıkaran işgal kuvvetleri
karşısında sivil
güçlerden oluşan bir ceple buldu.Kısa zamanda gelişen
karşı hareketi sonucu
Akhisar, Ayvalık, İvrindi ceplerinde düşmanın önünde
13 ay direnildi.30
Haziran 1920'de işgal edilen Balıkesir 6 Eylül 1922'de
kurtuldu.
Balıkesir Dolaylarında ilk defa adı geçen şehir
Agiros (Achiraus) dur.Daha
sonra İmparator Hadrianus burada bir şato
yaptırdı.Burası Paleo Kastro (Eski
Hisar) diye şöhret yaptı.Sonradan burada kurulan şehre, bu
isimden bozma
olarak "Balıkesir" dendiği bir çok tarihçilerce kabul edilir.
Bir söylentiye göre de bu havalinin "Balı-Kesir"
denmiştir.Balıkesir adının, bölgeyi zapteden
İranlı Devlet adamlarından Balı-Kisra'nın
adından geldiğini veya Polikayseros'dan bozma olduğunu
söyleyenler de vardır.Bazı tarih ve coğrafya
kitaplarında Balıkesir'in yerinde "Balak Hisar" veya "Balık
Hisar" yazılır.Türklerin Orta Asya'nın bir
hatırası olarak, burada kurulan şehre Balık Hisar
(Hisar Şehri) demiş olmaları akla gelebilir.Fakat bunu ispat
etmek mümkün değildir. Balıkesir coğrafyası
hakkında... Balıkesir ilinin büyük bir kısmı Güney
Marmara'da yer almakla birlikte, hem
Marmara hem de Ege Böl-gesi'nde toprakları bulunmaktadır.
Doğuda Bursa,
Kütahya, güneyde İzmir, Manisa; batıda Ege Denizi, Çanakkale ve
kuzeyde
Marmara Denizi ile çevrilidir. Yüzölçümü 14 292 km2 olup, kent merkezinin
rakımı
139 metre'dir. İl arazisinin % 45'i (640 335 hektar) orman, % 8'i
(112 292
hektar) mera, % 33'ü (471 165 hektar) tarım arazisidir. Sulanan
arazi 83 582
hektardır. Balıkesir İli, Anadolu
Yarımadası'nın kuzeybatısında ve önemli bîr bölümü
Marmara coğrafi bölgesinin, Güney Marmara bölümünün, Karesi yöresinde;
diğer küçük bîr bölümü İse, Ege coğrafi bölgesindeki
Asıl Ege bölümünün Kuzey Ege kesiminde yer alır. Ege Denizi'ndeki
kıyıların uzunluğu 115.5 km (Ayvalık: 54 km,
Gömeç: 17.5 km, Burhaniye: 12 km, Edremit: 32 km); Marmara denizindeki
kıyı uzunluğu ise 175.25 km (Gönen: 8 km, Erdek: 34.75 km,
Marmara: 72.5 km, Bandırma: 60 km) dir. İlin izdüşüm
yüzölçümü 14456 km2, olup 39a 06 ' ve 40° 39' kuzey enlemleri ile, 26° 39'
ve 28° 58' doğu boylamları arasında yer almaktadır.
Balıkesir ili 18 ilçe ve merkeze bağlı 3 beldeden
oluşmuştur. Bu ilçeler; Merkez ilçesi (1466 km2), Savaştepe
(425 km2), Sındırgı (1.433 km2), Bigadiç (1.007 km2),
Dursunbey (1.906 km2), Kepsut (894 km2), Susurluk (601 km2), Bandırma
(599 km2), Erdek (260 km2), Manyas (589 km2), Balya (952 km2), İvrindi
(751 km2), Havran (559 km2), Edremit (708km2), Burhaniye (426 km2), Gümeç,
(181 km2) ile Ayvalık (266 km2), Marmara (117 km2) dır.
Ayrıca Merkez İlçeye bağlı Kocaavşar, Pamukçu ve
Şamlı beldeleri bulunmaktadır. Marmara İlçesi
sınırları içinde; Marmara, Türkeli (Avsa), Ekinlik ve
Paşalimanı adaları;
Ayvalık İlçesi sınırları içinde de Alîbey
(Cunda), Hasır, Küçük ve Büyük Maden adaları yer
alır. Ayrıca Ayvalık'taki Şeytan Sofrası ve
Erdek ilçesi sınırlarındaki Kapıdağ Adası
çiftli
tombolo ile karaya bağlanarak birer yarımadaya dönüşürken,
Alibey ve Patrik adaları da
tombolo ile birleşerek bugün Alibey adası olarak anılan
önemli bir doğa güzelliğidir.Balıkesir
İli genellikle tepelerin hakim olduğu bir alan niteliği
taşımakla birlikte yer yer 1 800 metreyi
bulan dağların yer aldığı görülür. Örneğin
ilin güneydoğusundaki Alaçam 1 652 m, Ulus l
769 m, batısındaki Kaz dağlarının il
sınırları içinde kalan bölümündeki Karataş tepesi
1774
metredir. Ovaların başlıcaları ise
Sındırgı, Bigadiç, Balıkesir, Manyas, Gönen ve
Edremit
ovalarıdır. Bu ovaların denizden yükseklikleri 1 O - 220 m
arasında olup, hepsi birer
çukurova niteliğindedir. Anadolu Yarımadası'nın
bütünüyle Alp dağ olusumunun (orejenezinin) etkisinde
geliştiği düşünülecek olursa, bu yarımadanın
kuzeybatısında yer alan Balıkesir İli de Alp orojenezi
ile oluşmaya başlamış ve Alp dağ oluşumu
sonrası olaylarla bugünkü görüntüsünü kazanmıştır. Saha
genel hatları ile engebeli hır topografya özelliğini
göstermektedir Yer yer 200ü m'ye ulaşan dağlar
bulunmaktadır. Balıkesir ili sınırları İçinde
plato özelliğini gösteren aşınım yüzeyleri geniş
bir yer tutar. Dağlık ve platoluk alanlar akarsular
tarafından derin vadilerle yarılmıştır.
Ayrıca sahada özellikle çöküntü alanlarında gelişen ovalar
önemli yer kaplar. Anadolu Yarımadasının
kuzeybatısında yer alan Balıkesir İli'nin
bulunduğu alanın,
günümüzden yaklaşık 225 milyon yıl önce (Perm)
tortulanmış kireçtaşı formasyonlarından
anlaşıldığına göre; o dönemde denizel ortam
halinde olduğu söylenebilir. Menderes,
Uludağ ve Kaz Dağı kütlelerinin (masiflerinin)
arasında kalan bu derin denizel ortamda
ikinci jeolojik zaman (Mesozoyik) süresinde şist, radyolarit,
kumtaşları ve kireçtaşlan
birikmiştir. Ancak bu malzemenin üstüne ayrıca bu zamanın
sonuna doğru Alt Kretase
yaşlı deniz gibi volkanik püskürtme ürünleri olan ofiyolitlerin
yerleştiği söylenebilir.
Dördüncü zamanda ise tektonik, volkanîz-ma ve tortulanma hareketleri
sahanın ana
iskeletini oluşturmuştur.
Balıkesir İli'nde dağılış gösteren zonal
topraklar, 4 ayrı grup olarak kendini
göstermektedir. Bunlardan kireçsîz kahverengi orman toprakları, en
geniş yayılıma sahip
topraklardır. Mctamorfik şist, melanjlı seri, granit ve
granodiyonil ile volkanik ka-yaçlar
üzerinde, nispeten yüksekçe kısımlarda
karşılaşılan bu topraklar, çoğu kez yoğun
bir
orman örtüsüyle de kaplıdırlar Kireçsiz kahverengi topraklar
Balıkesir ili dahilinde daha çok
bitki örtüsünün tahrip edildiği ve kireçtaşı içermeyen
sahalarda izlenebilen topraklardır. Genelde yarı nemli iklim
koşulları altında mikaşist, gnays, fillat ve kristalize
kireçtaşı gibi anakayalar üzerinde gelişen topraklar
kahverengi orman topraklarıdır. Bunlar Edremit Körfezi ile
Dursunbey çevresinde görülmektedirler. Kırmızımsı
kahverengi Akdeniz topraklan, Akdeniz iklim koşullarının
meydana getirdiği peyzaj özelliklerini karakterize eden maki, garig ve
kızılcam vejetasyonunun yayılma alanı içerisinde
genellikle, kalker ve kalkerli anakayalar üzerinde gelişmiştir.
Bu belli başlı toprak tiplerinin dışında
Balıkesir İli'nde dar ilanlarda taşlık, kayalık ve
kumluk alanlar ile taban suyu seviyesinin yüzeye çok yakın olduğu
yerlerde hidromorfik alüvyal topraklar, lagü- ner karakterli ortamlarda da
sahil bataklıkları gelişmiş durumdadır.
Bütün iklim elemanlarında olduğu gibi sıcaklık
faktörü de alınan güneş enerjisinin durumuna bağlı
olarak şekillenmekledir. Balıkesir İli'nde güneş
ışınlan en düşük açı ile 22 Aralık tarihinde
26° - 16' ile Bandırma'ya gelmektedir; en yüksek açı İle 21
Haziran tarihinde 74° 08' ile Ayvalık istasyonuna gelmektedir.
Balıkesirde eğitim sistemi... ÖZEL ÖĞRETİM :
Mayıs 1998 itibariyle il genelinde Özel Okul 8, Motorlu
Taşıt Sürücü Kursu 24, Özel Dershane 30, Bilgisayar Kursu 5,
Yabancı Dil
Kursu 6, Öğrenci Etüt Eğitim Merkezi 3, Anaokulu 1, 77 adet
Özel Öğretim
Kurumu faaliyetle bulunmaktadır.
İL EĞİTİM ARAÇLARI MERKEZİ (AKŞAM
SANAT OKULU) : Milli Eğitim
Bakanlığı'na bağlı ilin, ilçelerin, ve tüm köy
okullarının araç-gereç ve donatım
malzemelerinin altyapısını hazırlayan bir kurumdur.il
Eğitim Araçları ve Donatım
Merkezi (Akşam sanat Okulu olarak) 1992 yılından itibaren
Açık Öğretim Lisesi İl
İrtibat Bürosu olarak hizmet vermektedir.1 996 yılından bu
yana da Mesleki
Açık Öğretim Lisesi Programı İle örgün eğitim
kurumlarındaki kredi tamamlama
çalışmalarını sürdürmektedir.1997-98 öğretim
yılında il bazında Açık Öğretim
Lisesi'nde 22000 kayıtlı öğrenci bulunmaktadır.
ÇIRAKLIK EĞİTİM MERKEZİ : Çeşitli sebeplerle
eğilimlerini yarıda bırakarak iş hayatına
atılmış bulunan gençlerimizin eğitim
ihtiyacını karşılamak sureti ile, eğitimde
fırsat eşitliğinin yaygınlaşmasına önemli
ölçüde katkı sağlayarak bu sistem içinde hızlı bir
sanayileşme süreci içinde bulunan ülkemizde ihtiyaç duyulan
vasıflı, ara insan gücünün süratli, ekonomik ve etkin bir
şekilde yetiştirilmesini amaçlar 1995 itibariyle 49 olan meslek
dalı bugün 89'a ulaşmıştır. Halen
Çıraklık Eğitim Merkezi Okulları İl genelinde 134
öğrelmen, 7672 öğrenci ile öğrenimini sürdürmektedir. HALK
EĞİTİM MERKEZİ : Balıkesir İli'nin Marmara
İlçesi dışında tüm ilçelerde Halk Eğitimi
Müdürlükleri vardır. Milli Eğitim Bakanlığı'nca
yürütülen yaygın eğitim faaliyetlerinin büyük bir
bölümü Halk Eğitim Merkezlerince yürütülmektedir. 1961
yılında Milli Eğitim Müdürlüğü'ne bağlı
büro halinde çalışan Halk Eğitim'i 1962'de müstakil
müdürlük haline gelmiştir.
Kuruluşundan bugüne yapılan çalışmalar : Kurs
Çeşidi : 150 Açılan Kurs Sayısı : 9 245 Usta
Öğretici Sayısı : 5 660 Kursiyer Sayısı : 182
490 Verilen Belge : 159 179
SAĞLIK EĞİTİM MERKEZİ : 1997
yılı itibari ile bugüne kadar Sağlık Merkezi
polikliniğinde
muayene edilen hasta sayısı 49 51 5'tir. Diş
polikliniğinde muayene edilen hasta sayısı 5
167'dir. Diğer tahlillerle birlikte Sağlık Eğitim
Merkezi'ne toplam muayene ve tedavisi yapılan
personel sayısı 59 831'dir. BALIKESİR
ÜNİVERSİTESİ
TARİHÇE : Balıkesir Üniversitesi 11 Temmuz 1932 tarih ve
21281 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 3837
sayılı kanun gereğince kurulmuş ve 01 Ocak 1993
tarihinden tüzel kişilik kazanmıştır.
ÜNİVERSİTENİN HEDEFLERİ : Hedefimiz
Balıkesir'imize, ülkemize ve insanlığa layık olabilecek
çağdaş bir eğitim-öğretim kurumu olmaktır.
Atatürk'ün gösterdiği çağdaş uygarlık düzeyini ve
bilgi çağını, hür düşünen, laik, demokrat, ülkesinin
bölünmezliğine inanan, çağın bilgileri ile
donatılmış, Cumhuriyet'e sadık nesiller
yetiştirerek mutlaka ama mutlaka yakalayacağız. Bu
heyecanı bizler Balğkesir Üniversitesi olarak hissediyoruz ve
daima hissedeceğiz. Balıkesir Üniversitesini gerçek
anlamda halkın Üniversitesi haline
getireceğiz. Bu nedenle sürekli yenilemek için uğraş
verdiğimiz Üniversitemizin
mevcut birimlerine ek olarak önümüzdeki yıllarda
Eğİtim-Öğretim faaliyetlerine
başlayacak olan dört yeni bölüm (Resim-İş, Müzik,
İngilizce, Okul Öncesi
Eğitimi Öğretmenliği) ile Beden Eğitimi ve Spor
Yüksekokulu kurulma
aşamasındadır. Bunun yanında halkın üniversitesi
olma yolunda ilerleyen
Balıkesir Üniversitesinin Balıkesir ekonomisine
katkısı yıllık 15 trilyon liradır.
Yine Balıkesir'e verdiği hizmetler arasında
Üniversite-Sanayi işbirliği
çerçevesinde sanayi ve ticari işletmelere analiz ve ölçüm
hizmetleri
verilmektedir. Ayrıca Çevre Sorunları Araştırma ve
Uygulama Merkezimizde çevreye yönelik tahlil ve analiz hizmetleri
gerçekleştirilmektedir.Balıkesirde spor faliyetleri...
1929-1930 yılları arasında Bursa'dan Balıkesir
Necatibey Öğretmen Okulu'na
gönderilen öğrenciler arasında, özellikle futbol dalıyla
uğraşanlardan " Baba"
lakabıyla anılan Ahmet, Sarı Aziz, Kaleci Raşit, Baba
Hüsnü (Beşiktaşlı
, İrfan,
Nedim Ercan, Göbek Muzaffer, Aga İbrahim, Bıroğan Enver,
Patla Ratip ve
arkadaşları Balıkesir futbolunun gelişmesi ve
kalkınmasında büyük hizmetleri ve
yardımlarıyla o zamanki genç elemanların daha iyi
bilgilerle yetişmesinde önder
olmuşlardır.1938 yılına kadar Yurt, Birlik ve Güç
kulüplerinde top koşturan bu
futbolcular daha sonraları başta İstanbul olmak üzere
İzmir, Ankara gibi büyük
şehirlerin ünlü kulüpleri tarafından transfer
edilmişlerdir.Yeni kulüplerde başarılı
olanlar, Milli Takım kadrosunda yeralmışlardır.Bu
yıllardan sonra Balıkesir
şehrinde, özellikle futbolun ilerlemesinde büyük emekleri geçen
İzmir'li milli
futbolculardan Hamit Altay ile Şevket Altuğ başta gelen
oyuncular ve
yöneticiler arasında idiler. 1984 yılından itibaren
Beden Terbiyesi yaz spor okullarında küçük ve yıldız
seviyesinde alt yapı çalışmalarına hız
verilmiş, bu çalışmalar 1984'ten itibaren il spor
okulları olarak daha yaygın ve etkin şekilde devam
etmiştir.O yıl Efes Pilsen spor kulübü ile beden Terbiyesi
İl Müdürlüğümüz ortaklaşa basketbol yaz okulunu da faaliyete
sokmuştur.1987 yılındaki ilk spor okulunda 340, Efes Pilsen
basketbol okulunda 150 olmak üzere 7-15 yaş arası 490 sporcu
basketbol tekniği eğitiminden geçirilmiştir.
Kurtdereli Mehmet Pehlivanın Hayat Hikayesi
Koca pehlivan 1864 yılında Bulgaristan'ın Deli Orman
Kasabasında doğmuş, küçük yaşta
ailesiyle birlikte Türkiye'ye gelip Balıkesir'in Kurtdere köyüne
yerleşmiştir.Yağlı Güreşe bu köyde
başlamış, giderek çevresinde ün kazanan Mehmet,
Katrancı Halil ve akranları ile yaptığı
güreşlerde de ününe ün katmıştır.Kısa bir müddet
içinde Marmara ve Ege bölgelerinde aranan,
sevilen ve isim yapan Mehmet, daha sonra Avrupa'ya gitmiştir.Paris
ve Londra'da yaptığı
serbest yağsız güreşlerde başarı
kazanmıştır.Hint Kaplanı diye anılan Gulam
Rüstem'i, Britanya
Adaları Baş pehlivanı Chalve ile Rus asıllı
büyük şampiyon Hackenschmit'i de yenerek adını
dünyaya duyurmuştur.Son güreşini 1931 yılında
İstanbul'da yapmıştır.Ve pehlivanlık
geleneğine göre kıspetine Kabe'ye yollayarak er
meydanlarından çekilmiştir.1939 yılında 75
yaşında iken vefat eden Mehmet Pehlivan'ın Kurtdere
Köyünde bulunan mezarı 1946'da Beden
Terbiyesi Bölge Müdürlüğü tarafından
yaptırılmıştır. II. Kolordu
Komutanlığı nedeniyle Balıkesir'de bulunan büyük
sporsever Ali Hikmet Paşa kendi adını taşıyan yeni
bir stadı 1927 yılında bugünkü otogarın bulunduğu
yerde hizmete açınca Balıkesir'di İdmangücü, İdmanyurdu
ve İdmanbirliği gibi spor kulüpleri faaliyete geçmiş, bundan
sonra da o günün gençliği, gerek atletizm ve gerekse futbol
yarışmalarını bir stada
taşımıştır. İlimizde ilk ciddi ve
seyirci toplayan voleybol karşılaşması 1962
yılında,
şimdiki tenis tesislerimizin bulunduğu 1 nolu kortta
Galatasaray kız voleybol
takımı ile Almanya Kız Voleybol Milli takımı
arasında oynanmıştır.İlimizde kulüp
kız voleybol takımlarının kurulmasında
Balıkesir Lisesi Beden eğitimi öğretmeni
mahide Önalp'ın çok değerli hizmetleri olmuştur.Mahide
Önalp'ın yetiştirdiği kız
sporculardan kurulu Yüce Kurtuluş Kız Voleybol Takımı
1965 yılında Konya'da
yapılan bayanlar grup müsabakasına ilk defa
katılmışlardır. 1918 ve daha önceki yıllarda
başlanıp 1927 yılına kadar Balıkesir'de
yağlı güreşler sadece şehrin koşu Çınarı
mevkii ile şimdiki Eğinlioğlu Un fabrikası büyük
bahçesinde yapılırdı.
Çok ilgi gören bu yağlı güreşlerde, küçük
pehlivanlara leblebi-üzüm ile ikişer üçer arşın basma
entarilikler, orta yaşlı ve başa güreşen pehlivanlara
da güreşin önemine göre çeşitli özendirici ödüller verilir.