Rıfat Ilgaz, 1940'lardan başlayıp aramızdan ayrıldığı 1993 Temmuzuna
kadar laik ve etik duruşunu değiştirmemiş; dil, eğitim ve kültürün
yozlaşmasına yaşamı ve yapıtlarıyla karşı çıkmıştır.
Toplumcu, özgürlükçü, yurtsever savaşımcılığını Anadolu'nun binlerce yıllık
kültür kaynağından beslenerek gerçekleştirmiştir. Kültürsüzleştirme
konusundaki iç ve dış saldırıların doruğa ulaştığı günümüz Türkiye'sinde,
sanatçı, aydın kişiliği ve sorumluluk bilinciyle bizlere güç
vermektedir.
1911 yılında Cide'de doğdu. Şiir yazmaya ortaokul öğrencilik yıllarında
başladı. İlk şiiri 27.07.1927'de, günlük Nazikter gazetesinde yayınlandı.
Ayrıca; Açıkgöz (Kastamonu), Güzel İnebolu ve Güzel Tosya gazetelerinde
şiirleri ve yazıları yayınlanmaya başladı. Lise yıllarında babasının ölümü
nedeniyle ayrıldı. Yatılı olarak Kastamonu Muallim Mektebi'nde öğrenim
gördü.
1961 Anayasası yürürlüğe girdikten sonra kendi adıyla yazı ye şiir
yayınlayabilme olanağına kavuşan Rıfat llgaz
Demokrat İzmir, Akbaba,
Vatan, Yeni Gün, Yeni Ulus gibi yayın organların-da ve kimi edebiyat
dergilerinde yazı yazabildi. Sınıf yayınlarını kurdu ve kendi kitaplarını
yayınlayabildi. 1970'de Basım Şeref Kartını aldı.
1974'de emekli oldu. Doğum yeri olan Cide'ye yerleşti. 12 Eylül 1980
döneminde gözaltına alındı. 70 yaşında gerekçesiz sorguya çekildi ve
gözaltında kaldı. Tutukluluğu sona erince İstanbul'da, oğlu Aydın llgaz ile
birlikte ölümüne kadar yaşamaya başladı. Bu olaylar
"Kırkyıl Önce Kırk
Yıl Sonra" adlı kitabında anlatılır.
Onu hepimiz
Hababam Sınıfı'nın yazarı olarak bildik. Altmış
yayınlanmış kitabı olmasına karşın onun şairliğini, romancılığını ve öykü
yazarlığını unutmamamız gerekir. Kitaplarında; çağdaş, ileri görüşlü,
ulusumuzdan yana birlikteliği önerir.
Yıllarca kendisini bizden uzaklaştırmaya çalışan yönetimlerden sonra,
demokrasi yolunda ülkemizdeki gelişmeler Rıfat IIgaz adını yeniden
yücelttiyse de, Sivas olaylarının acısına dayanamayan duyarlılığı 7 Temmuz
1993 günü aramızdan ayrılmasına neden oldu.